1. एकाहसोमयागங்கள்
1. अग्निष्टुत् - இதில் எல்லா ஸ்தோத்திரங்களுக்கும் தேவதை அக்கினி. இதில் ஐந்து விதங்கள் உண்டு. அவைகளில் ஒன்றில் எல்லா ஸ்தோத்திரங்களுக்கும் स्तोमம் त्रिवृत् (9); இது अग्निष्टोमसामத்துடன் முடிகிறது. அது वायु தேவதையின் ऋக்கில் गानம் செய்யப் பட்ட वारवन्तीयம். பசு வேண்டுமென்கிறவனுக்கு वारवन्तीय ஸாமத்தை रे என்கிற எழுத்தை உடைய ऋக்கில் गानம் செய்ய வேண்டியது. (ताण्ड्य.ब्रा.अध्या-17, खण्डः-6,7). சொன்ன ஸாமத்தைக் கொண்டு இந்த யாகத்தைச் செய்யவேண்டுமென்றும், அது பசு என்கிற பலனைக் கொடுக்கும் என்றும் இரண்டு சங்கதிகளை விதிப்பதால், இது வேறு கர்மம் என்றும் தீர்மானம். सुब्रह्मण्याह्वान மந்திரத்தில் इन्द्र என்கிற சொல்லை எடுத்துவிட்டு, அக்கினி என்கிற சொல்லைச் சேர்க்கிறதென்றும், வேறு ஒரு சொல்லையும் மாற்ற வேண்டியதில்லையென்றும் தீர்மானம் (मीमांसा.अध्या-2, पा-2, अधि-12; अध्या-9,पा-1, अधि-16).
ताण्ड्य.ब्रा.अध्या-17, खण्डः-6,7
खण्डः-6
1 - त्रिवृदग्निष्टुदग्निष्टोमस्तस्य वायव्यास्वग्निष्टोमसाम
2 - ब्रह्मवर्चसकामो यजेत
3 - तेजो वै त्रिवृद्ब्रह्मवर्चसं यद्वायव्यास्वग्निष्टोमसाम भवत्युपैवैनं तद्धमति
4 - यथा हिरण्यं निष्टपेदेवं एनं अग्निष्टुन्निष्टपति
खण्डः-7
1 - एतस्यैव रेवतीषु वारवन्तीयं अग्निष्टोमसाम कृत्वा पशुकामो यजेत
2 - जरत्कक्षो वा एष योऽपशुर्यथा वै जरत्कक्षे पशवो न रमन्त एवं एतस्मिन्पशवो न रमन्ते योऽपशुर्यदा वै जरत्कक्षं अग्निर्दहत्यथैनं अभिवर्षत्यथास्मिन्नोषधयो जायन्तेऽथ वै तस्मिन्पशवो रमन्ते
3 - रमन्तेऽस्मिन्पशवो य एवं वेद
4 - यदेवास्यापशव्यं तदग्निष्टुन्निर्दहति यदग्निष्टुन्निर्दहति तदद्भी रेवतीभिः शमयति
मीमांसा.अध्या-2, पा-2, अधि-12-वारवन्तीयादीनां कर्मान्तरताधिकरणम्
2.2.12.27 - समेषु कर्मयुक्तं स्यात् ॥
अध्या-9,पा-1,अधि-16 - सारस्वत्यां मेष्यामध्रिगुवचनानूहाधिकरणम्
9.1.16.45 - लिङ्गविशेषनिर्देशात्समानविधानेष्वप्राप्ता सारस्वती स्त्रीत्वात् ॥
9.1.16.46 - पश्वभिधानाद्वा तद्धि चोदनाभूतं पुंविषयं पुनः पशुत्वम् ॥
9.1.16.47 - विशेषो वा तदर्थनिर्देशात् ॥
9.1.16.48 - पशुत्वं चैकशब्द्यात् ॥
9.1.16.49 - यथोक्तं वा सन्निधानात् ॥
Go to Main Page